Correcte benaming
Omdat er in Nederland ook nog wel eens wordt gesproken over forpussen met de Nederlandse benamingen zullen
we in de onderstaande lijst deze, voor zover mogelijk, achter de Latijnse namen vermelden.
Voor alle duidelijkheid hebben we achter de Latijnse namen van bepaalde soorten een * geplaatst
en wel van die soorten, die op dit moment niet in Nederland voorkomen (Europa??).
| Latijns | Nederlands |
|---|---|
| Forpus coelestis | Grijsrug dwergpapegaai |
| Forpus p. passerinus Ondersoorten: Forpus p. viridissimus Forpus p. Deliciosus Forpus p. cyanophanes • Forpus p. cyanochlorus • | Groenstuit dwergpapegaai Venezolaanse groenstuitdwergpapegaai Pracht dwergpapegaai Rio Hacha groenstuitdwergpapegaai Roraima groenstuitdwergpapegaai |
| Forpus c. conspicillatus Ondersoorten: Forpus c. caucae Forpus c. metae | Oogring dwergpapegaai Cauca dwergpapegaai Meta dwergpapegaai |
| Forpus xanthops | Geelmasker dwergpapegaai |
| F. m modestus • Ondersoort: Forpus m. sclateri • | Zwartsnaveldwergpapegaai Sclaters dwergpapegaai |
| Forpus x. xanthopterygius Ondersoorten: Forpus x. flavissimus Forpus x. Flavescens | Blauwvleugel dwergpapegaai Ceara blauwvleugeldwergpapegaai Boliviaanse blauwvleugeldwergpapegaai |
| Forpus crassirostris• | Diksnavel-dwergpapegaai |
| Forpus Spengeli | Spengel´s dwergpapegaai |
| Forpus c. Cyanopygius Ondersoort: Forpus c. Insularis • | Mexicaanse dwergpapegaai Tres Marias-dwergpapegaai |
Soorten en ondersoorten
(* = met uitsterven bedreigd)
Genus FORPUS Boie, 1858 – DWERGPAPEGAAIEN | Forpus coelestis (Lesson, 1847) Grijsrugdwergpapegaai
De naam Forpus werd door Dr Heinrich Boie bedacht. Het woord stamt vermoedelijk van het Latijnse woord forpex = tang.
het doelt vermoedelijk op het feit, dat deze vogelsoorten over een snavelvorm beschikken die de papegaaiachtigen kenmerkt.
Forpus conspiccillatus (Lafresnaye, 1848) | Oogringdwergpapegaai | Brildwergpapegaai
- F. c. caucae (Chapman, 1915) Cauca oogringdwergpapegaai
- F. c. conspicillatus (Lafresnaye, 1848) Zie nominaatvorm
- F. c. metae Borrero & Camacho 1961 Meta oogringdwergpapegaai
Forpus cyanopygius (Souancé, 1856) | Mexicaanse dwergpapegaai | Blauwstuitdwergpapegaai
- F. c. cyanopygius (Souancé, 1856) Zie nominaatvorm
- F. c. insularis (Ridgway, 1888) Tres-Marias blauwstuitdwergpapegaai
- F. c. pallidus (Brewster, 1889) Sonora blauwstuitdwergpapegaai
Forpus passerinus (Linnaeus, 1758) | Groenstuitdwergpapegaai
- F. p. cyanochlorus (Schlegel, 1864) Roraima groenstuitdwergpapegaai
- F. p. cyanophanes (Todd, 1915) Rio Hacha groenstuitdwergpapegaai
- F. p. deliciosus (Ridgway, 1888) Prachtgroenstuitdwergpapegaai
- F. p. passerinus (Linnaeus, 1758) Zie nominaatvorm
- F. p. viridissimus (Lafresnaye, 1848) Venezolaanse groenstuitdwergpapegaai
Forpus sclateri (G.R. Gray, 1859) | Sclater’s dwergpapegaai | Zwartsnaveldwergpapegaai
- F. s. eidos Peters, 1937 Bleke zwartsnaveldwergpapegaai
- F. s. sclateri (G.R. Gray, 1859) Zie nominaatvorm
Forpus xanthops (Salvin, 1895) Geelmaskerdwergpapegaai
Forpus xanthopterygius (Spix, 1824) Blauwvleugeldwergpapegaai
- F. x. crassirostris (Taczanowski, 1883) Diksnavel blauwvleugeldwergpapegaai
- F. x. flavescens (Salvadori, 1891) Boliviaanse blauwvleugeldwergpapegaai
- F. x. flavissimus (Hellmayr, 1929) Ceara blauwvleugeldwergpapegaai
Forpus Spengeli (Hartlaub, 1885) Spengel’s blauwvleugeldwergpapegaai
- F. x. spengeli * (Hartlaub, 1885) Spengel’s blauwvleugeldwergpapegaai
Bleekgele blauwvleugeldwergpapegaai
- F. x. olallae Gyldenstolpe, 1941 Olalla blauwvleugeldwergpapegaai
- F. x. xanthopterygius (Spix, 1824) Zie nominaatvorm
De correcte benaming voor Forpussen en de (Latijnse) betekenis hiervan
Door het eerste artikel van de werkgroep over de Forpus xanthopterygius spengeli kwamen we in contact met Dhr Harrie van der Linden. Dhr v.d. Linden is één van de vaste redactionele medewerkers van het blad “De Vogelgids” en attendeerde ons op de correcte naamweergave van de Forpussen. Met andere woorden: hoe moet nu een vogelnaam juist geschreven worden in artikelen over vogels en dan in het bijzonder over onze Forpussen.
Ik citeer:
Wat mij een beetje stoort is dat u in een voorlichtingsartikel als dit de wetenschappelijke benaming niet altijd schrijft zoals het moet. Wetenschappelijke benamingen dienen steeds in schuinschrift te worden geschreven, de naam van het genus met een hoofdletter, de soortnaam en eventuele naam van de ondersoort met een kleine letter, vervolgens de naam van degene die de vogel voor het eerst beschreef en tot slot het jaartal waarin dat plaatsvond.
Voorbeeld:
Forpus xanthopterygius spengeli (Hartlaub 1885) of zoals in de nieuwste visie Forpus spengeli (Hartlaub 1885). Een goede Nederlandse naam zou dan zijn Spengel’s dwergpapegaai dus letterlijk uit het Latijn en vernoemd naar de Duitse wetenschapper Dr. Johann Wilhelm Spengel (1852-1921).
Verder wil ik onderstaande Naam verklaringen niet aan u onthouden
| Naam | Betekenis |
|---|---|
| Coelestis | Coelem = hemel coelestis = hemels, buitengewoon, treffend |
| Conspicilliatus | Conspicere = laten zien, bekijken, opvallen, in het oog vallen |
| Conspicillum | Uitkijk |
| Conspicillatus | In overdragende zin uit het Latijn vertaalt: voorzien met een opvallende oogomgeving |
| Caucae | Cauca is een rivier in het westen van Colombia |
| Metae | Meta is eveneens een rivier in Colombia die met zijn onderloop door de provincie Meta vloeit en uitmondt in de Orinoco rivier |
| Cyanopygius | Stamt oorspronkelijk van de het Griekse woorden kyáneos = staalblauw, zwartblauw, donkerkleurig en pygaîon = stuit |
| Insularis | Insula = eiland – insularis = eiland(en)bewoner |
| Pallidus | Bleek, geelachtig |
| Passerinus | Passer = mus |
| Passerinus | Op een mus gelijkend (bedoeld is natuurlijk het stemgeluid van de mus) |
| Cyanochlorus | Stamt oorspronkelijk van het Griekse kyános = staalblauw, zwartblauw, donkerkleurig |
| Chlorós | Groen, groenachtig |
| Cyanophanes | Stamt oorspronkelijk van de het Griekse woorden kyáneos = staalblauw, zwartblauw, donkerkleurig en phaînein = tonen, laten zien |
| Deliciosus | Komt van het Latijnse woord deliciosus = fijn, uitgelezen |
| Viridissimus | Stamt van het Latijnse woord viridis = groen |
| Viridissimus | Zeer groen (overtreffende trap van viridis) |
| Sclateri | Genoemd naar Dr Philip Lutleu Sclater |
| Eidos | Stamt oorspronkelijk van het Griekse eídos = gestalte, oorspronkelijk beeld, schoonheid |
| Xanthops | Stamt oorspronkelijk van de Griekse woorden xanthós = goudgeel en óps = oog, gezicht, aanschijn |
| Xanthopterygius | Stamt oorspronkelijk van de Griekse woorden xanthós = goudgeel en ptéryx = vleugel, veer |
| Crassirostris | Stamt van de Latijnse woorden crassus = dik, plomp en rostrum = snavel |
| Crassirostris | Diksnavel |
| Flavescens | Stamt van de Latijnse woorden flavus = geel, goudgeel en escens = in een geringere graad van een eigenschap = vrij vertaald: enigszins opgebleekt |
| Flavissimus | Geel, goudgeel – flavissimus = zeer geel |
| Olallae | Deze ondersoort is genoemd naar Alfonso Olalla, een van de grootste dierverzamelaars van de vorige eeuw en ontdekker van deze naar hem genoemde ondersoort |
| Spengeli | Genoemd naar Dr Johann Wilhelm Spengel |
| Conspicilliatus | Conspicere = laten zien, bekijken, opvallen, in het oog vallen |
Zoals u ziet komt er heel wat informatie op u af om het goed te doen, als Nederlandse Forpussen Club hebben wij dan ook de intentie uitgesproken om dit op de correcte wijze te doen. Dit draagt alleen maar bij aan het verder professionaliseren van ons clubblad ‘News For(p)us‘
Met dank aan de website www.psittaciformes.nl van de heer Harrie van der Linden.
Hugo Weijers